Ενδομητρίωση: Τι να τρώτε και τι να αποφεύγετε!
Από τον Νίκο Μαχαιριώτη, MD, MSc, PhD Μαιευτήρα – Χειρουργό Γυναικολόγο, Ειδικό Ενδομητρίωσης & Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής
Η ενδομητρίωση είναι μια κοινή γυναικολογική πάθηση κατά την οποία κύτταρα παρόμοια με τον ιστό που σχηματίζει το εσωτερικό της μήτρας, αναπτύσσονται έξω από αυτή, προκαλώντας έντονο πυελικό πόνο πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου, επώδυνη αφόδευση και πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και μερικές φορές προβλήματα γονιμότητας.
Επηρεάζει περίπου 1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής τους.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη δίαιτα για την ενδομητρίωση, ωστόσο η κατανάλωση ορισμένων τροφών μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα, όπως τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες, σίδηρο, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και πρωτεΐνες. Έρευνες διαπιστώνουν ότι μια αντιφλεγμονώδης διατροφή πλούσια σε αυτά τα τρόφιμα, μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και την περίσσεια οιστρογόνων, τα οποία επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Τροφές που συστήνεται να τρώτε εάν έχετε ενδομητρίωση
Επιλέξτε μια ισορροπημένη, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή για να μειώσετε τη φλεγμονή που προκαλείται από την ενδομητρίωση και να ανακουφίσετε τα συμπτώματα, που να περιλαμβάνει:
- Τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά: Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι ένας καλός τρόπος αν θέλετε να προσθέσετε περισσότερα αντιοξειδωτικά στη διατροφή σας (φλαβονοειδή και βιταμίνες C & E). Έρευνες έχουν δείξει ότι τα φλαβονοειδή μπορεί να μειώσουν τη φλεγμονή σε άτομα με ενδομητρίωση και αντίστοιχα οι βιταμίνες C και E μπορούν να μειώσουν τον πυελικό πόνο και τις επώδυνες περιόδους.
- Φυτικές Ίνες: Σας βοηθούν να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ρυθμίζουν τις κινήσεις του εντέρου. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι φυτικές ίνες μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα των οιστρογόνων, μιας ορμόνης που μπορεί να επιδεινώσει υπερβολικά τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης. Πηγές: Φρούτα και λαχανικά, Ξηροί καρποί και σπόροι, Δημητριακά ολικής αλέσεως.
- Σίδηρος: Έρευνες καταδεικνύουν ότι τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης. Τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι: Σκούρα φυλλώδη πράσινα λαχανικά όπως το σπανάκι, αποξηραμένα φασόλια, αποξηραμένα φρούτα, αυγά, συκώτι, στρείδια, πουλερικά, σολομός και τόνος.
- Ωμέγα-3 Λιπαρά Οξέα: Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι η αυξημένη κατανάλωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων έχει θετική επίδραση στην ενδομητρίωση. Τα ωμέγα-3 είναι σημαντικά συστατικά των μεμβρανών που περιβάλλουν κάθε κύτταρο στο σώμα σας. Πηγές ωμέγα-3 περιλαμβάνουν: canola και σογιέλαιο, σπόροι chia, αλεσμένοι λιναρόσποροι και λιναρόσπορο, λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, το σκουμπρί, η πέστροφα και οι σαρδέλες, σόγια και τόφου, καρύδια.
- Πρωτεΐνη: Το κόκκινο κρέας έχει αποδειχθεί ότι επιδεινώνει τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης. Είναι σημαντικό να διαφοροποιήσετε την πρόσληψη πρωτεΐνης για να βεβαιωθείτε ότι τα γεύματά σας είναι ισορροπημένα. Η κατανάλωση πουλερικών, ψαριών, και αυγών δεν σχετίζεται με τον κίνδυνο ενδομητρίωσης.
Τροφές που καλό είναι να αποφεύγετε
Ορισμένες τροφές μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης, όπως:
- Τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε FODMAP: Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν κράμπες, διάρροια και φούσκωμα όταν τρώνε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε FODMAP (υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας που το λεπτό σας έντερο δυσκολεύεται να απορροφήσει), όπως: μήλα, σπαράγγι, γάλα και γιαούρτι με βάση τα γαλακτοκομικά, κρεμμύδια, αχλάδια και προϊόντα σίτου.
Εάν έχετε ενδομητρίωση, καλό είναι να επιλέξετε τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP, όπως: αυγά, γάλα αμυγδάλου, μελιτζάνα, αγγούρια, σταφύλια και φράουλες. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 σε 160 άτομα διαπίστωσε ότι το 72% όσων με ενδομητρίωση ανέφεραν βελτίωση άνω του 50% στα συμπτώματα του εντέρου, μετά από τέσσερις εβδομάδες σε χαμηλή δίαιτα FODMAP.
- Γλουτένη: Η δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης σε μερικούς ανθρώπους. Έρευνες έχουν βρει ότι η αποφυγή της γλουτένης μπορεί να ανακουφίσει τα γαστρεντερικά συμπτώματα και να βελτιώσει τη διάθεση και τον ύπνο. Η γλουτένη βρίσκεται στα περισσότερα δημητριακά κι έχει συνδεθεί με φλεγμονή, η οποία μπορεί να είναι ένας παράγοντας επιδείνωσης του πόνου της ενδομητρίωσης.
- Κόκκινο κρέας: Ο ακριβής λόγος για τη σχέση μεταξύ κόκκινου κρέατος και φλεγμονής δεν είναι σαφής. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018 ανέφερε ότι η υψηλότερη κατανάλωση κόκκινου κρέατος συσχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης ενδομητρίωσης. Οι άνθρωποι που κατανάλωναν περισσότερες από δύο μερίδες κόκκινου κρέατος την ημέρα είχαν 56% υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης από εκείνους που έτρωγαν μία ή λιγότερες μερίδες την εβδομάδα.
- Τρανς Λιπαρά: Η υψηλή πρόσληψη τρανς λιπαρών σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο ενδομητρίωσης. Τα τηγανητά, τα επεξεργασμένα και τα fast food περιέχουν τρανς λιπαρά.
Συμπληρώματα Vs Ενδομητρίωση
Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022 εξέτασε τα θρεπτικά συστατικά και τις επιπτώσεις των συμπληρωμάτων στα συμπτώματα της ενδομητρίωσης. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι τα οφέλη τους δεν είναι ξεκάθαρα. Η χρήση συμπληρωμάτων μαζί με άλλες θεραπείες μπορεί να έχει αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτικά αποτελέσματα. Τα συμπληρώματα που μπορεί να βοηθήσουν στην ενδομητρίωση περιλαμβάνουν: κουρκουμά, βιταμίνες C, D & Ε.
