Ως Ακράτεια Ούρων χαρακτηρίζεται η κατάσταση η οποία υπάρχει ακούσια απώλεια ούρων. Δεν είναι απειλητική για την ζωή ωστόσο είναι σημαντική κατάσταση διότι προκαλεί έντονη δυσφορία.
Τύποι ακράτειας ούρων
Ακράτεια από προσπάθεια
Η ακράτεια από προσπάθεια είναι η συχνότερη. Πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία η απώλεια ούρων έχει σχέση με αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση(στο βήχα, στο φτέρνισμα, στο γέλιο, όταν σηκώνουμε βάρος) χωρίς να υπάρχει δραστηριότητα του εξωστήρα μυ. Ο εξωστήρας μυς είναι ένα σύνολο μυϊκών ινών που εκτείνονται σε όλο το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης.
Υπερδραστήρια κύστη
Είναι η κατάσταση στην οποία η απώλεια ούρων γίνεται από ακούσια σύσπαση του εξωστήρα. Μπορεί να συνυπάρχει με την ακράτεια από προσπάθεια. Σχετίζεται με ιστορικό νυκτερινής ενούρησης είτε στην παιδική είτε στην ενήλικη ζωή. Δεν υπάρχει αιτιολογία και ίσως αποτελεί μια παραλλαγή φυσιολογικής κατάστασης.
Ακράτεια από υπερπλήρωση (επίσχεση με υπερχείλιση)
Είναι κάθε ακούσια απώλεια ούρων η οποία σχετίζεται με υπερβολική διάταση της ουροδόχου κύστης. Αυτό μπορεί να οφείλεται είτε στο ότι η κύστη δε μπορεί να συσπαστεί αποτελεσματικά είτε στο ότι στην ουρήθρα υπάρχει κάποια στένωση. Αυτό ως αποτέλεσμα έχει η κύστη να διατάσσετε υπερβολικά και από την πίεση που προκαλείται να υπάρχει απώλεια ούρων.
Μικτού τύπου ακράτεια
Είναι όταν συνυπάρχουν δύο ή περισσότερες αιτίες που προκαλούν ακράτεια.
Συρίγγιο
Το συρίγγιο αποτελεί μια παθολογική επικοινωνία μεταξύ δύο επιθηλιακών επιφανίων. τα είδη των συριγγίων είναι : ουρητηροκολπικά, κυστεοκολπικά, ουρηθροκολπικά ή συνδυασμός αυτών. Συνήθως δημιουργούνται από γυναικολογική επέμβαση ή μετά από έναν κολπικό τοκετό.
Συγγενείς ανωμαλίες
Διάγνωση και Θεραπεία
Η θεραπεία για την ακράτεια ούρων είναι διαφορετική για κάθε τύπο. Συνεπώς μια σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη.
Για την διάγνωση είναι απαραίτητο το ιστορικό της ασθενούς, μια κλινική εξέταση και κάποιες εξετάσεις όπως μία γενική ούρων, ένα διάγραμμα ούρησης που συμπληρώνεται από την ασθενή στο οποίο σημειώνει τις ώρες της ούρησης και τον όγκο των προσληφθέντων και αποβαλλόμενων υγρών και παράλληλα τα επεισόδια ακράτειας.
Έπειτα υπάρχει και το pad test στο οποίο η ασθενής φοράει μια σερβιέτα η οποία είναι ζυγισμένη πριν φορεθεί, πίνει 500 ml νερό και κάνει κάποιες ασκήσεις που θα ζητηθούν για την επόμενη ώρα. Έπειτα η σερβιέτα ζυγίζεται ξανά για να για τον έλεγχο της απώλεια ούρων.
Ο ουροδυναμικός έλεγχος: Αποτελεί το πιο χρήσιμο διαγνωστικό τεστ και γίνεται για την ανάδειξη της δυσλειτουργίας του κατώτερου ουροποιητικού που προκαλεί την ακράτεια. Περιλαμβάνει μια σειρά εξετάσεων όπως την ροομετρία όπου η ασθενής έρχεται με γεμάτη κύστη και μετράται η ροή των ούρων και ο όγκος.
Η κυστεομανομέτρηση: Γίνεται με έναν καθετήρα πλήρωσης που εισέρχεται στην ουροδόχο κύστη, έναν μικρό μανομετρικό καθετήρα ενώ η ασθενής βρίσκεται σε ημικατακεκλιμένη θέση και ένα μανομετρικό μπαλόνι στο ορθό. Γίνεται πλήρωση της κύστης με φυσιολογικό ορό σε σταθερή ροή και όταν υπάρχει αίσθημα πληρότητας ελαφρύ, φυσιολογικό και έντονο τότε η ασθενής ειδοποιεί τον ιατρό. Έπειτα με γεμάτη κύστη η ασθενή σηκώνεται και ακολουθεί μια σειρά ασκήσεων. Αν υπάρξει απώλεια ούρων καταγράφεται. Έπειτα η ασθενής ουρεί στο ροόμετρο.
Video-κυστεοουρηθρογραφία: Γίνεται πλήρωση της κύστης με σκιαγραφικό και σύγχρονος με τον ουροδυναμικό έλεγχο γίνεται και ακτινοσκόπιση. Έτσι μπορεί να αποκαλυφθούν τυχόν προβλήματα σε σχέση με το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης.
Ουρηθρική προφιλομετρία: Είναι η εξέταση που μελετά την πίεση μέσα στην ουρήθρα και εκτιμά την λειτουργικότητα του σφικτήρα. Είναι ένας καθετήρας με δύο μετρητές πιέσεων που τοποθετούνται μέσα στην ουρήθρα και ένα ειδικό μηχάνημα τραβά τον καθετήρα και καταγράφονται η ενδοκυστική και η ενδοουρηθρική πίεση.
Ηλεκτρομυογράφημα: Γίνεται για την διερεύνηση της νεύρωσης των πυελικών μυών και του ουρηθρικού σφικτήρα.
Κυστεοσκόπηση: Γίνεται όταν υπάρχουν συμπτώματα που αφορούν στην παθολογία του βλεννογόνου της ουροδόχου κύστεως όπως αιματουρία ή συρίγγια.
Μαγνητική τομογραφία: Χρησιμεύει για να διερευνηθεί με περισσότερη λεπτομέρεια η ανατομία της περιοχής.
Οπως αναφέραμε και παραπάνω η θεραπεία είναι ανάλογα τον τύπο της ακράτειας. Ωστόσο κάποιες αλλαγές που αφορούν στην θεραπεία είναι για παράδειγμα η απώλεια βάρους που βοηθάει κυρίως στη ακράτεια ούρων προσπάθειας, η μείωση της υπερβολικής πρόσληψης υγρών, το κάπνισμα, θεραπεία της δυσκοιλιότητας, θεραπεία για χρόνιο βήχα και ένταξη πυελικών ασκήσεων (kegel) που σκοπό έχουν την ενδυνάμωση των μύων του πυελικού εδάφους.
Κάποιες άλλες μέθοδοι θεραπείας είναι οι κολπικοί κώνοι, ο ηλεκτρικός ή μαγνητικός ερεθισμός των πυελικών μυών και νεύρων, η φυσιοθεραπεία, κάποια φάρμακα και η χειρουργική αντιμετώπιση σε περίπτωση που η συντηρητική θεραπεία δεν είχε αποτέλεσμα.