Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για τον πρόωρο τοκετό
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας (17/11), καταγράφουμε τις έγκυρες επιστημονικές απαντήσεις στις απορίες σου.
Από τον Νίκο Μαχαιριώτη, MD,MSc, PhD Μαιευτήρα – Γυναικολόγο, Ειδικό Ενδομητρίωσης & Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής
Πόσα μωρά γεννιούνται πρόωρα; Μπορεί να προβλεφθεί ή και να αποφευχθεί ένας πρόωρος τοκετός; Τι είναι η επείγουσα περίδεση; Τι περιλαμβάνει το σχέδιο τοκετού σε περίπτωση υποψίας έναρξης πρόωρου τοκετού; Ο Νίκος Μαχαιριώτης, MD, MSc, PhD, μαιευτήρας-γυναικολόγος, ειδικός ενδομητρίωσης & ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής μας απαντά.
1. Πρόωρα ορίζονται τα μωρά που γεννιούνται ζωντανά πριν συμπληρωθούν οι 37 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Υπάρχουν υποκατηγορίες πρόωρου τοκετού με βάση την ηλικία κύησης: εξαιρετικά πρόωρα (λιγότερο από 28 εβδομάδες), πολύ πρόωρα (28 έως λιγότερο από 32 εβδομάδες), μέτρια έως όψιμα πρόωρα (32 έως 37 εβδομάδες).
2. Υπολογίζεται ότι 13,4 εκατομμύρια μωρά γεννήθηκαν πρόωρα το 2020. Οι επιπλοκές πρόωρου τοκετού είναι η κύρια αιτία θανάτου σε παιδιά κάτω των 5 ετών, υπεύθυνες για περίπου 900.000 θανάτους το 2019. Τα 3/4 αυτών των θανάτων θα μπορούσαν να προληφθούν με τρέχουσες, οικονομικά αποδοτικές παρεμβάσεις. Σε όλες τις χώρες το ποσοστό πρόωρων τοκετών κυμαίνεται από 4 έως 16% των μωρών που γεννήθηκαν το 2020.
3. Ο προληπτικός έλεγχος για πρόωρο τοκετό με τη χρήση υπερήχου για τη μέτρηση του μήκους τραχήλου της μήτρας συνιστάται σε γυναίκες με: προηγούμενο τοκετό στις 16-34 εβδομάδες,
4. Η κολπική προγεστερόνη ή/και η περίδεση του τραχήλου της μήτρας αποτελούν προφύλαξη για πρόωρο τοκετό επί ενδείξεων, όπως:
5. Η εισαγωγή περίδεσης τραχήλου διάσωσης (επείγουσα περίδεση) μπορεί να καθυστερήσει τον τοκετό. Πραγματοποιείται όταν ο τράχηλος της μήτρας παρουσιάζει διαστολή, ωστόσο οι κίνδυνοι εξαιρετικά πρόωρου τοκετού και κατά συνέπεια η νεογνική θνησιμότητα και νοσηρότητα παραμένουν υψηλοί. Η απόφαση για την πραγματοποίηση περίδεσης διάσωσης θα πρέπει να εξατομικεύεται.
6. Tα πρόωρα μωρά μπορεί να έχουν μια σειρά από προβλήματα υγείας, τα οποία τείνουν να είναι πιο σοβαρά όσο νωρίτερα γεννιούνται. Η χορήγηση ενέσεων στεροειδών (κορτιζόνη) λίγο πριν γεννηθεί το μωρό μειώνει τον κίνδυνο να έχουν σοβαρές επιπλοκές, όπως προβλήματα με την αναπνοή, αιμορραγία στον εγκέφαλό τους, αναπτυξιακή καθυστέρηση. Εάν χορηγηθούν στεροειδή εντός 7 ημερών πριν από τη γέννηση του μωρού πρόωρα, μειώνεται σημαντικά η νεογνική θνησιμότητα.
7. Το θειικό μαγνήσιο (MgSO4) πρέπει να χορηγείται ενδοφλέβια πριν από τη γέννηση και μειώνει τον κίνδυνο εγκεφαλικής παράλυσης σε πρόωρα βρέφη κάτω των 32 εβδομάδων.
8. Αντιβιοτικά πρέπει να χορηγούνται κατά τη διάρκεια του τοκετού σε γυναίκες που βρίσκονται σε πρόωρο τοκετό.
9. Η τοκολυτική θεραπεία δίνεται σε μια προσπάθεια καθυστέρησης του τοκετού σε γυναίκες <34 εβδομάδων κύησης με σκοπό να επιτρέπεται η χορήγηση κορτικοστεροειδών πριν από τον τοκετό καθώς και για να κανονιστεί ενδομήτρια μεταφορά σε μονάδα με κατάλληλη εντατική νεογνική φροντίδα. Σε άλλες περιπτώσεις δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις οφέλους και είναι λογικό να μη χρησιμοποιείται τοκόλυση.
10. Είναι απαραίτητο να γίνει σχέδιο τοκετού σε περίπτωση υποψίας έναρξης πρόωρου τοκετού. Το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει:
Η ενδελεχής συμβουλευτική σε γυναίκες με ύποπτο, διαγνωσμένο ή εγκατεστημένο πρόωρο τοκετό είναι απαραίτητη και πρέπει να αφορά: τον σκοπό της παρακολούθησης του εμβρύου και τι περιλαμβάνει, τις κλινικές αποφάσεις ανάλογα με τις διαφορετικές ηλικίες κύησης και, αν χρειάζεται, την επιλογή να μην παρακολουθείται ο καρδιακός ρυθμός του εμβρύου (για παράδειγμα, στο κατώφλι της βιωσιμότητας του εμβρύου).
Το άρθρο έχει αναδημοσιευτεί και στο shape.gr
